ترانس (transformer) چیست و انواع آن کدامند؟ ارسال نظر

برای آشنایی بیشتر با ترانس ابتدا بهتر است با قانون اول القای الکترومغناطیسی فاراده آشنا شوید زیرا ترانس در سال 1831 براساس این قانون اختراع شده است. این قانون بیان می کند که هرگاه در اتصال یک سیم برق، یک سیم جریان الکتریسیته عبور کند، در اطراف آن سیم میدان مغناطیسی ایجاد می شود و بالعکس. در ادامه مقاله قصد داریم به کاربرد ترانس و انواع آن بپردازیم.

آشنایی با ترانس

ترانسفورماتور که به صورت عمومی به آن ترانس گفته می شود در واقع وسیله ای است که انرژی الکتریکی را به وسیله دو یا چند سیم پیچ و با کمک القای الکتریکی از مداری به مدار دیگر انتقال می دهد. این تجهیزات از تعدادی سیم پیچ تشکیل می شوند که این سیم پیچ ها نیز دارای دو دسته بندی اصلی و فرعی هستند. نکته قابل توجه در مورد ترانس ها این است که اگر سیم پیچ های ترانس در کنار یکدیگر قرار گیرند و مقداری جریان الکتریکی ثابت یا متغیر از آن ها عبور کند، جریان می تواند به سیم پیچ های کناری القا شود.

هر ترانسفورماتور از بدنه که شامل درب، سینی و شاسی می شود، سیم پیچ اولیه و ثانویه، هسته ترانس، پلیت، پلاک راهنما، فیوز فشار ضعیف، سیستم تهویه هوای داخل، برقگیر، مقاومت، دیود، خازن، آی سی، ترانزیستور، سیم لاکی، رله، کیت الکترونیکی فشار ضعیف، پتانسیومتر و… تشکیل شده است.

 کاربرد ترانس

کاربرد ترانس در صنعت

انرژی الکتریکی تولید شده در نیروگاه ها پس از انتقال به مصرف کننده با شکل های مختلفی استفاده می شود و وسایلی که مصرف کننده این انرژی تولید شده هستند به گونه ای طراحی شده اند که برق نیروگاه را با همان شکل و ولتاژ مصرف کنند اما در برخی کاربرد ها لازم است سطح ولتاژ تغییراتی داشته باشد.

کاربرد ترانس در شبکه قدرت

کاربرد ترانس در شبکه برق شامل کاهش ولتاژ برای مصرف کننده و افزایش ولتاژ برای تولید کننده می شود و این کاهش و افزایش در نتیجه موجب به حداقل رسیدن اتلاف انرژی بر اثر انتقال انرژی از تولید کننده به مصرف کننده را فراهم می سازد. نکته قابل توجه در مورد کاربرد ترانس در شبکه قدرت این است که استفاده از ترانسفورماتور سه فاز در تمامی وسایلی که مصرف کننده انرژی الکتریکی هستند و باید کاهش یا افزایش ولتاژ داشته باشند، ضروری است.

کاربرد ترانس در الکترونیک قدرت

کاربرد دیگر ترانس در مبدل هایی است که قدرت ولتاژ خروجی آن ها ایزوله شده است. در این مبدل ها ابتدا AC به DC تبدیل می شود و پس از آن با استفاده از سوئیچینگ AC در فرکانس بالا تولید می شود. سپس به منظور کاهش یا افزایش ولتاژ و ایجاد ایزولاسیون، یک ترانس با فرکانس بالا مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع ترانسفورماتور

ترانس ها انواع مختلفی دارند که به شرح زیر است:

ترانس ولتاژ

ترانس ولتاژ با هدف اصلی فراهم کردن یک نمونه از ولتاژ سیستم قدرت در دستگاه های قابل اندازه گیری ساخته شده است.

ترانس کلیدی

ترانس کلیدی که با نام ترانس سوئیچینگ نیز شناخته می شود در مدار های الکتریکی که دارای منابع تغذیه هستند مورد استفاده قرار می گیرد و دارای ابعاد کوچک تری نسبت به ترانس معمولی است.

ترانس جریان

ترانس جریان با هدف اندازه گیری دقیق جریان و تبدیل جریان های بالا به جریان های قابل اندازه گیری ساخته شده است و به دلیل بالا بودن ولتاژ در انتقال مورد استفاده قرار می گیرد.

ترانس رادیویی

ترانس رادیویی که به عنوان تقویت کننده رادیویی و تلویزیونی نیز شناخته می شود، دارای دو نوع RF و IF هستند.

ترانس سه فاز

ترانس سه فاز مبدلی است که به منظور انتقال جریان از یک ورودی به چند منبع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و معمولا به عنوان کاهش دهنده و افزایش دهنده جریان کاربرد دارند.

جمع بندی

ترانس یا ترانسفورماتور یکی از اجزای اساسی سیستم های قدرت الکتریکی است که معمولا برای تغییر سطح ولتاژ های مختلف بکار می رود. از این تجهیزات در صنعت، شبکه و الکترونیک قدرت استفاده می شود و دارای انواع مختلفی از جمله ترانس ولتاژ، رادیویی، جریان، سه فاز و … هستند.